Konuk Makalesi: Christof Lawall

Ayakta tedavi ve yatılı rehabilitasyon tesisleri, Nisan 2020'den bu yana COVID-19 enfeksiyonundan muzdarip olanları tedavi etmektedir. Pandeminin ilk dalgalarında bunlar öncelikle yatarak tedavi gören ve sıklıkla da hastanelerde yoğun bakıma alınan hastalar olmuştur. Bununla birlikte, rehabilitasyona giren çoğu insan artık öncelikli olarak Post  veya Long COVID sendromundan muzdariptir.

Long COVID'de tıbbi rehabilitasyon ne sağlar?

Rehabilitasyon tesisleri, Long COVID hastalarını tedavi ederken genellikle sağlık durumunda önemli bir iyileşme sağlamaktadır. Tıbbi rehabilitasyon çok profesyonelli karmaşık bir hizmettir. Farklı tıbbi ve tedavi edici hizmetleri birleştirmektedir. Bunun temeli bireysel bir tedavi planıdır. Rehabilitasyon tesisleri böylece tedavilerin seçimini, süresini ve yoğunluğunu hastaların spesifik şikayetlerine ve dayanıklılığına (pacing) göre uyarlayabilmektedir. Bu, özellikle Long COVID hastalığıyla ilişkili semptomların çeşitliliği ve kısıtlamalar göz önüne alındığında çok önemli bir faktördür.

Long COVID hastalarının neye ihtiyacı var?

Long COVID'li hastalar için vaka tespiti, hizmet ihtiyaçlarının belirlenmesi ve rehabilitasyon hizmetlerine erişim hala çok uzun sürmektedir. Tesisler, pek çok hastanın rehabilitasyona ancak ilk semptomların ortaya çıkmasından ve teşhis konulduktan aylar sonra başladığını bildirmektedir. Bu nedenle hastaların uzman ayakta tedavi kliniklerinde veya pratisyen hekimlerden ve uzmanlardan hızlı ve yetkin yardıma ihtiyaçları vardır. Long COVİD hastalığı kesin olarak teşhis edilirse, her hastaya düzenli olarak ve derhal tıbbi rehabilitasyon teklifi verilmelidir. Bu, Federal Ortak Komite'nin (G-BA) yeni tedavi kılavuzlarına dayandırılmalıdır.

Tesislerin neye ihtiyacı var?

Long COVID sendromu genellikle klinik tablonun yüksek derecede karmaşıklığı ile karakterize edilir. Hastalık ilerledikçe semptomların yoğunluğu değişebilir, azalabilir veya yeniden ortaya çıkabilir. Klasik endikasyona özel tedavi kavramları burada ancak sınırlı ölçüde aktarılabilmektedir. Bu, tıbbi rehabilitasyonu diğer hastalara göre daha zorlu ve önemli ölçüde daha karmaşık hale getirir. Tesislerin kalış süresi açısından yeterli kaynaklara ve gerekli esnekliğe ihtiyacı vardır. Açık olmak gerekirse: Maliyet sağlayıcının üç haftalık standart tedavi süresine ilişkin direktifi çok kısa olmaktadır ve bu kapsamda en doğrusu tamamen iptal edilmesidir. Ve bununla birlikte tüm hastalar için zorunlu olan disiplinler arası tedavinin ücreti çok düşük kalmaktadır. Burada maliyet taşıyıcıları tesislerin performansına bağlı ek ücretler ödemelidir.

Daha neye ihtiyaç vardır?

Tüm doktorların ve terapistlerin sürekli eğitimi de gereklidir. Long COVID'in karmaşık klinik tablosunu daha iyi anlamaları ve teşhis, tedavi ve terapiyi bu yeni hastalık hakkındaki mevcut bilgilerle uyumlu hale getirmeleri sağlanmalıdır. Rehabilitasyona giren birçok kişi tedavi sonrası bakımdan da yararlanır. Hastaları stabilize eder ve rehabilitasyon başarısının mümkün olduğu kadar uzun sürmesini sağlamaya yardımcı olur. Ancak şu anda Long COVID hastaları için özel bir tedavi sonrası bakım programı bulunmamaktadır. Bu nedenle mevcut programların ya uyarlanması ya da yeni, spesifik programların geliştirilmesi gerekmektedir. Ve son olarak: Mevcut Long COVİD ayakta tedavi klinikleri ile rehabilitasyon tesisleri arasında daha iyi bir ağ oluşturmak önemlidir. Burada karşılıklı bilgi alışverişi ve bilgilendirme çoğu zaman hala çok sınırlıdır ve bu kapsamda özellikle poliklinikler rehabilitasyon merkezlerinin deneyimlerinden ve bulgularından faydalanabilir.